Pogrzeb to ceremoniał, który ma na celu oddanie czci zmarłemu a także umożliwienie bliskim pożegnanie się z osobą, która odeszła. W zależności od tradycji, kultury czy wyznania, przebieg pogrzebu może różnić się w szczegółach, natomiast istnieje kilka elementów, które są teraźniejsze praktycznie w każdej ceremonii. Obowiązkowe elementy na pogrzebie obejmują zazwyczaj modlitwy, przemowy, oraz odpowiednią oprawę muzyczną.
Ważnym elementem jest również trumna, która jest symbolem ostatecznego pożegnania i transportu ciała na cmentarz. W zgodzie z tradycją w wielu krajach, pogrzeb odbywa się w obecności rodziny i przyjaciół, którzy uczestniczą w modlitwach i ceremonii, wspierając siebie nawzajem w trudnym czasie.
Jak wygląda pogrzeb zależy od wielu czynników, takich jak religijne lub świeckie uwarunkowania, lokalne tradycje a także życzenia zmarłego lub jego najbliższych. Często ceremoniał rozpoczyna się od mszy albo specjalnej modlitwy w kościele czy kaplicy, gdzie duchowny odprawia nabożeństwo. Po zakończeniu nabożeństwa, procesja udaje się na cmentarz, gdzie następuje pochówek. W przypadku pogrzebów świeckich, ceremonia może odbywać się w specjalnie przygotowanej sali lub na świeżym powietrzu, a ceremoniał jest prowadzony przez mistrza ceremonii, który przeprowadza cały przebieg uroczystości. W takich przypadkach mogą występować też przemowy wspomnieniowe albo odczytywanie wierszy, które mają na celu oddanie hołdu zmarłemu.
W ramach ceremonii pogrzebowej ważne są także elementy tj. kwiaty, znicze i inne symboliczne gesty, które mają na celu uczczenie pamięci zmarłego. W współzależności od życzeń rodziny, może być zorganizowana dodatkowa oprawa muzyczna w postaci hymnu, pieśni religijnych albo utworów, które były ważne dla osoby zmarłej. Wiele osób decyduje się na obecność mowy pożegnalnej wygłoszonej przez bliskich, przyjaciół albo osoby, które miały szczególny wpływ na życie zmarłego. Tego typu przemówienia na prawdę często zawierają wspomnienia o życiu i dokonaniach osoby, która odeszła, stanowiąc bardzo ważną część uroczystości.
Pogrzeb to również moment, w którym uczestnicy mogą wyrazić własne emocje, żal i szacunek. Uczestnicy ceremonii składają kwiaty lub inne symboliczne przedmioty na grobie, oraz pozostają chwilę w ciszy, by oddać hołd zmarłemu. Zależnie od regionu i zwyczajów, po pochówku odbywa się także tzw. stypa, podczas której rodzina i przyjaciele spotykają się, by wspólnie spędzić czas, pamiętając o zmarłym. Warto zaznaczyć, że pomimo powszechnych elementów, pogrzeby mają różnorodne formy, a ich przebieg w wielkiej mierze zależy od osobistych przekonań i preferencji rodziny a także tradycji kulturowych.
Zobacz: upamiętnienie zmarłego.